تب برفکی یکی از بیماری‌های ویروسی و بسیار واگیردار است که به‌ویژه در میان حیوانات زوج‌سم مانند گاوها وگوسفندان شایع می‌باشد. این بیماری که به نام «بیماری دهان و پا» نیز شناخته می‌شود، از طریق ویروسی به نام آفتوویروس (aphthovirus) منتقل می شود. عامل بیماری ابتدا با ایجاد تب شدید در حیوانات آغاز می‌شود و در ادامه، باعث تشکیل تاول‌هایی در دهان و پاهای حیوان می‌شود. بیماری تب برفکی می‌تواند به لنگش و کاهش شدید توان تولیدی حیوان منجر گردد. از آنجایی که این ویروس از طریق تماس با حیوانات آلوده، ابزارهای دامداری و حتی قطرات معلق در هوا انتقال پیدا می کند، مهار آن نیازمند مراقبت‌های جدی و واکسیناسیون دام‌ها است. عامل این بیماری (که ویروسی است) اولین بار در سال ۱۸۹۷ شناخته شد.
تب برفکی، به‌عنوان یک تهدید جدی برای صنعت دامپروری در بسیاری از کشورها شناخته می‌شود و برای مقابله با شیوع آن، اقدامات سختگیرانه‌ای مانند قرنطینه و ضدعفونی محل نگهداری دام و ابزار دامداری انجام می شود.
این بیماری، هرچند در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته کنترل شده است، اما همچنان در برخی از مناطق جهان به‌ویژه در ایران که تب برفکی بومی است، خسارت‌های اقتصادی قابل توجهی به صنعت دامداری وارد می‌کند.
راه های درمان تب برفکی
درمان مستقیم و قطعی برای بیماری تب برفکی وجود ندارد. اما روش‌های مدیریت و کنترل آن می‌تواند از گسترش و شدت علائم بیماری کم کند. این روش‌ها شامل موارد زیر است:
- استفاده از درمان‌های حمایتی: برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی دام‌های آلوده، از درمان‌های حمایتی مانند داروهای ضدالتهاب و مسکن‌ها استفاده می‌شود. همچنین، تغذیه مناسب و محیط آرام برای دام‌های بیمار به بهبود شرایط آنها کمک می‌کند. استفاده از محصول پرودی پریمیوم موسسه دارو کاوش بایوتک می تواند به تقویت سیستم ایمنی دام و جلوگیری از ابتلا به این بیماری کمک کند.
- واکسیناسیون دام: یکی از مؤثرترین روش‌های کنترل تب برفکی، واکسیناسیون دام‌ها در مناطق درگیر یا در معرض خطر است. واکسیناسیون معمولاً به صورت دوره‌ای انجام می‌شود، زیرا ویروس تب برفکی دارای انواع ژنتیکی و سویه‌های مختلف است که نیاز به واکسن‌های خاص دارند.
- قرنطینه و ایزوله کردن دام‌های آلوده: حیوانات مبتلا باید از دیگر دام‌ها جدا شوند تا از شیوع بیشتر بیماری جلوگیری شود. اعمال قرنطینه می‌تواند به کنترل سرعت انتشار بیماری کمک کند.
- جالب است بدانید در سال ۲۰۱۰ پس از مثبت شدن نتیجه آزمایش تب برفکی در کشور ژاپن، بیش از ۲۷۰۰۰۰ راس گاو به ناچار و برای جلوگیری از انتشار بیماری کشتار شدند.
- ضدعفونی کردن محیط و تجهیزات دامداری: ضدعفونی وسایل، تجهیزات و محل نگهداری دام‌ها نقش مهمی در پیشگیری و کاهش انتقال ویروس دارد. این موضوع شامل ضدعفونی خودروهای حمل دام، لباس‌ها و ابزارهای دامپزشکی نیز می‌شود.
- محدودکردن جابجایی دام‌ها: به دلیل انتقال سریع ویروس، محدودیت‌های موقتی در جابجایی دام‌ها و یا خرید و فروش آنها، خصوصاً در زمان شیوع بیماری، از انتقال آن به مناطق جدید جلوگیری می‌کند.
این اقدامات همراه با نظارت‌های بهداشتی و سیاست‌های سختگیرانه به جلوگیری از گسترش بیماری تب برفکی و کاهش خسارت‌های اقتصادی ناشی از آن کمک می‌کند.